Noodkreet organisatie SIVO. Doorgaan festival hangt aan een zijden draadje.

(Bron Dagblad van het Noorden)
Het internationale SIVO-dansfestival dat dit jaar in Borger is gepland, hangt aan een zijden draadje. De organisatie kampt met een tekort aan vrijwilligers en huisvesting voor de dansgroepen. Daar komen de steeds strengere regels nog bij.
,,De kogel is nog niet door de kerk, maar ik ben voorlopig niet heel positief. We lopen tegen zoveel dingen aan’’, zegt bestuurslid Sjoerd Looijenga. ,,Binnen veertien dagen hakken we de knoop door of het doorgaat of niet.’’
Het folkloristische dansfestival, dat in 2019 voor het laatst is gehouden, staat op de kalender van 28 tot en met 30 juli. Zo’n tien dansgroepen uit binnen- en buitenland geven dan in principe optredens op het grasveld bij het Esdal College.

Voor het eerst in Borger
Het is voor het eerst dat het dansfestival in Borger wordt gehouden. Een van de grootste problemen waar de organisatie mee kampt, is het gebrek aan gastgezinnen. Er hebben zich zo’n veertig aangemeld, maar dat is lang niet genoeg om alle dansers onderdak te bieden. En alternatieve onderkomens zoals groepsaccommodaties zitten voor een groot deel vol. ,,Daar zitten Oekraïners of asielzoekers. Of de ruimte is voor die groepen gereserveerd en moet à la minute beschikbaar zijn’’, zegt Looijenga.
Ook zijn er nog niet genoeg vrijwilligers en heeft het SIVO, net als andere evenementen, te maken met steeds meer regelwerk. ,,We moeten ineens een natuurvergunning hebben, stikstofberekeningen uitvoeren en dat soort dingen. Al met al hebben we erg veel problemen met van alles en nog wat.’’
Buiten de zomervakantie
Het bestuur bekijkt nu of er dit jaar toch nog een kleinere versie op poten kan worden gezet. Verder wordt nagedacht over een aangepast SIVO in de toekomst. ,,We zullen moeten kijken naar een andere vorm. Misschien moeten we buiten de zomervakantie gaan zitten, wanneer er meer accommodaties beschikbaar zijn. Ook kijken we naar de optie om buitenlandse dansgroepen in te schakelen die in Noord-Nederland zitten. Die dansers kunnen dan gewoon thuis slapen.’’

Traditie
SIVO kent een lange traditie. Het ontstond in de jaren tachtig in Odoorn, waar op het hoogtepunt wel zeshonderd dansers en meer dan 30.000 bezoekers kwamen. In 2016 kwam er een einde aan het festival, door het afkalvende aantal vrijwilligers en gastgezinnen voor de dansers vooral in SIVO-dorp Odoorn.
In 2019 kwam er een doorstart in Orvelte. Het festijn trok daar bijna 9.000 betalende bezoekers, volgens Looijenga een goede basis om op verder te bouwen. Enthousiast was het bestuur dan ook toen de gemeente Borger-Odoorn zich meldde. Die wilde het festival graag terug binnen eigen gemeentegrenzen. De keus viel op Borger en zowel de gemeente als de provincie Drenthe zegde financiële steun toe.
Oorlog
En toen kwam corona, het virus dat inmiddels drie jaar achter elkaar roet in het eten gooit. ,,Ook vorig jaar durfden buitenlandse dansgroepen het nog niet aan om hier te komen en waren gastgezinnen huiverig’’, zegt Looijenga. ,,Wij mogen geen vaccinatiebewijs of zo vragen.’’
Een extra complicerende factor nu is volgens hem de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. ,,De wereld is veranderd. Die wil niet met die en die wil niet met die. Maar het zou toch heel jammer zijn als het dit jaar niet doorgaat. Want wat blijft er dan nog over voor de toekomst?’’
SIVO-festival noodgedwongen uitgesteld

De kans dat het SIVO-festival eind juli door kon gaan was door de verschillende versoepelingen een behoorlijke stap dichterbij gekomen. Toch blijkt nog niet de hele folklore wereld, na 2,5 jaar van stilstand, klaar te zijn voor een herstart. Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te wijzen. Belangrijkste reden is de aanhoudende onzekerheid die de coronapandemie overal in de wereld heeft veroorzaakt.
De buitenlandse folklore deelnemers hebben naast veel vragen ook veel aanvullende eisen t.a.v. hun veiligheid. Ieder land hanteert eigen nationale regels en de meeste deelnemers geven aan uit voorzorg niet meer bij gastgezinnen maar in groepsaccommodaties te willen worden ondergebracht.

Andersom zijn ook niet alle gastgezinnen even enthousiast om onbekende, wel of niet, gevaccineerde buitenlandse SIVO-deelnemers in huis te nemen. Omdat SIVO als organisatie niet aan deelnemers kan en mag vragen of ze wel of niet gevaccineerd zijn is het volkomen begrijpelijk dat er gastgezinnen zijn die geen enkel risico wensen te nemen en aangeven een jaartje over te willen slaan.
De organisatie van SIVO merkt verder dat het na twee corona-jaren lastig is om voldoende vrijwilligers te vinden. Slechts een deel van de totale vrijwilligersgroep is beschikbaar voor het SIVO-festival dat voor 29 t/m 31 juli gepland stond. Ook de Nederlandse folklore dansers zijn er duidelijk nog niet klaar voor. Van de zeventig uitgenodigde groepen reageerden er slechts twee positief. Veel groepen zijn door Corona leden kwijtgeraakt en de angst zit er nog goed in.

Helaas moet het SIVO-bestuur nu voor het derde jaar op rij de 34e editie van ‘t SIVO-festival uitstellen. Borger moet nog een jaar langer wachten op de kennismaking met ‘t festival. In de tussentijd gaat de organisatie kijken naar een mogelijk andere opzet, minder afhankelijk van gastgezinnen en eventuele nieuwe corona-uitbraken.
SIVO-festival Borger opnieuw uitgesteld
Door de verschillende versoepelingen leek de eerste editie van het festival in Borger een behoorlijke stap dichterbij gekomen. Toch blijkt de Nederlandse folklorewereld na 1,5 jaar van stilstand nog niet klaar voor een herstart. Daarom is opnieuw besloten dat er dit jaar geen SIVO-festival wordt gehouden. Het prachtige festivalterrein in Borger blijft leeg.
Door het versoepelen van de coronabeperkingen vanaf eind juli leken er mogelijkheden om op zaterdag 31 juli en zondag 1 augustus een eerste editie van het SIVO-festival in Borger te kunnen organiseren. Een tweedaags evenement met maximaal 1000 toeschouwers per dagdeel en met alleen deelname van Nederlandse dansgroepen. Deelname van buitenlandse folklore groepen was onmogelijk omdat ons land voor een groot deel van de wereld ‘op rood stond’.

Na twee weken van koortsachtig overleg met de gemeente Borger-Odoorn, de Veiligheidsregio Drenthe en het Esdal College (festivalterrein en kleedruimte) bleek de grootste hobbel voor het doorgaan van het 34e SIVO het vinden van voldoende deelnemende dansgroepen te zijn. Alle bekende folklore groepen in ons land zijn de afgelopen periode benaderd maar slechts een klein deel bleek in staat om naar Borger te komen. Voor de meeste deelnemers komt SIVO gewoon te vroeg.

Vooral binnen de oudere traditionele groepen bleek Corona bovendien verschillende slachtoffers te hebben gemaakt. Aan dansen moest men nog even helemaal niet denken. Het is sowieso de vraag hoeveel groepen deze coronapandemie op termijn overleven. Andere folklore groepen gaven aan dat het op zo’n korte termijn onmogelijk is om een kwalitatief verantwoord programma in te studeren. Verschillende groepen hadden helemaal geen rekening meer gehouden met het doorgaan van een festival deze zomer en zijn met vakantie. Zij hopen dit najaar de draad weer op te pakken.
Dit alles is reden voor het SIVO-bestuur om het festival opnieuw een jaar uit te stellen. De nieuwe data worden: vrijdag 29 t/m zondag 31 juli 2022. In principe worden dezelfde groepen uitgenodigd die ook in 2020 en 2021 geprogrammeerd stonden. SIVO is de gemeente Borger-Odoorn bijzonder erkentelijk voor de voortvarende wijze waarop deze met de vergunningaanvraag voor het festival aan de slag was gegaan.

Borger zal een jaartje langer geduld moeten hebben en dat geldt ook voor de SIVO-vrijwilligers en gastgezinnen die zich enorm hadden verheugd op de herstart van het festivalseizoen.
Festivals tussen hoop en vrees

Het coronavirus heeft het hele openbare leven in Nederland plat gelegd. Geen school, bars en restaurants zijn gesloten en ook alle concerten en festivals zijn in ieder geval tot 1 juni afgelast. Dit heeft natuurlijk enorme gevolgen voor de Nederlandse poppodia, theaters en festivals. De festivals in Frederiksoord en Warffum zijn inmiddels afgelast.

Ook voor de organisatoren van de Nederlandse folklore festivals was het billenknijpen. Festival ‘Op Roakeldais’, wat heel toepasselijk in het Gronings ‘Op Goed Geluk’ betekent, organiseerde 20 maart de ‘kick off’ voor hun 55e festival. Dit gebeurde zonder publiek en live op hun facebookpagina.
Een paar dagen later komt de organisatie met de volgende mededeling. "Door de situatie in de hele wereld is het voor festivals en dansgroepen niet mogelijk om sluitende tournees te plannen. Dit in combinatie met de situatie en de maatregelen in Nederland (tot ten minste 1 juni) is het onmogelijk geworden om een 55e editie van Op Roakeldais te organiseren in 2020 die Op Roakeldais waardig is.
Wij zijn hier net zo verdrietig over als jullie waarschijnlijk zijn. Maar het is niet meer verantwoord om door te gaan met organiseren met zoveel onzekerheid. We zouden de kosten voor de organisatie én de dansgroepen te ver moeten laten oplopen. Met het risico dat we in 2021, en de jaren daarna, geen festival meer zouden kunnen organiseren." Definitief een streep dus door het festival in Warffum dat van 25 t/m 28 juni zou worden gehouden.

In Frederiksoord werd eerder deze week de stekker uit de eerste editie van het festival ‘Drenthe on the Move’ getrokken. Het draaiboek lag klaar, het productie- en vrijwilligers team was bezig om de laatste puntjes op de i te zetten. Met nog 11 weken te gaan liep alles op rolletjes ….. totdat het openbare leven tot stilstand kwam. In overleg met de Gemeente Westerveld en de provincie Drenthe heeft de organisatie in deze onzekere situatie besloten om ‘Drenthe on the Move’ definitief niet door te laten gaan en verdere financiële verplichtingen in deze onzekere tijden niet aan te gaan. Het festival zou van 19 t/m 21 juni, na een voorbereidingstijd van bijna drie jaar, voor de eerste keer worden gehouden in de Tuinen van Frederiksoord.

Van het Noorden naar het Zuiden waar de organisatie van het ‘Worldfestival Parade Brunssum’, de ontwikkelingen op de voet volgt. Of er van 10 t/m 15 juli 2020 gedanst kan worden is nog maar zeer de vraag. “We overleggen regelmatig met de gemeente Brunssum en met de deelnemende groepen en volgen de richtlijnen van RIVM en overheid. Vooralsnog gaan we gewoon door met de voorbereidingen van het festival,” aldus de organisatie.

SIVO volgt als lid van ‘The International Organization of Folk Art, IOV’ de internationale ontwikkelingen op de voet. Ook als de situatie in ons land de komende tijd verbetert is dat nog geen garantie voor het doorgaan van het 34e SIVO-festival. Onze buitenlandse deelnemers moeten ook bij ons in Borger kunnen komen en, niet onbelangrijk, in de hele folklorewereld zijn alle festivals deze maanden afgelast en liggen repetities al een tijdje stil.
Wanneer SIVO doorgang kan vinden is het denkbaar dat het programma van deelnemende groepen nog aanmerkelijk aangepast moet worden. In tijden van ‘social distancing’ is dansen natuurlijk helemaal geen optie en dus zit er voor de organisatie van het SIVO-festival niets anders op dan af te wachten en ondertussen ‘gewoon’ verder te gaan met organiseren.
